Verimlilik, risk, belirsizlik, sürtünme

Politik ilişkilerin mantığında her seviyede, kesintisiz bir zaman diliminde çıkarların ve gücün korunması ve geliştirilmesi vardır. Bu maksadın tahakkuku için hedeflere en ucuz yolla, en güvenilir vasıta ile ve en az riskle ulaşılması esastır. Sun Tzu'nun savaşın maliyeti konusundaki görüşlerinin özü onun; "Akıllı bir komutan giderlerini düşmana yıkmaya çalışır" sözünde karşılaşılır.

Tanımlanan bu mücadelede verimlilik doğal olarak birçok faktöre bağlıdır. Ancak her alternatif riskini de beraberinde getirir. Akla ilk gelen riski en az olanın iyi bir alternatif olduğu şeklindeki yaygın yanlıştır. Risk yönetimi, gücün korunması ile hedefin ele gerilmesini hesap eder. Birbirleri ile ters oranda gibi görülen bu ikilem, optimum bir noktada çözülüyorsa verimlilik sağlanmış demektir. Bu nokta, çok fonksiyonlu güç denkleminde sıfır maliyetle hedefe ulaşmaktır.

Hangi alternatifi seçersek seçelim risk göreceli olarak bilinenlerden ziyade bilinmeyenlerden dolayı büyür veya küçülür. Bu nedenle riski yalnız istatistiksel değerler ve ölçülebilir unsurlar ile açıklamak yetersiz kalacaktır. Bilinmeyenler belirsizliktir. Belirsizlik harpte sürtünme dediğimiz baş edilmesi ve üstesinden gelinmesi gereken, ancak devasa problemlerin kaynağı olan devasa bir buzdağıdır. Verimlilik riskin bir fonksiyonu olarak görünsede verimliliği sağlamada belirsizliğin üstesinden gelme daha makuldur. Tarihin tekerrür etmesindeki temel nedenlerden birisi belki de en önemlisi bu belirsizliğe dayalı kısır döngüdür.

21.yüzyılda Savaş; Ergüder Toptaş, syf : 198 - 199